BMW G31 530D: Trilling
Startsituatie
De klant heeft de klacht aan ons beschreven. Dit is hierna uitgelegd: 'De auto geeft trillingen bij verschillende snelheden, vanaf 110 km/h ontstaat dit en boven de 150 km/h is het weg. Auto nieuw gekocht in Duitsland daar laten verouderen bij de garage en daarna geïmporteerd naar NL. Bij de eerste beurt in NL zaten er wat trillingen, niet zo erg als nu. Niks van gezegd bij de beurt maar uit de beurt werd wel de Hardy schijf vervangen. Toen was het even weer stuk beter. Nu bij 80.000 km veel trillingen niet erg genoeg om in te ruilen maar lekker rijden is het ook niet meer. Hardyschijf gevraagd om te beoordelen, die is goed zegt garage.'
Aan ons de taak om de trilling op te zoeken. Later kregen we nog informatie dat de wielen ook al gebalanceerd zijn.
Start diagnose
Om de auto te gaan uitlezen heeft natuurlijk niet heel veel zin. Het is immers een trilling, dat deze iets te maken heeft met een storing zal niet logisch zijn. Voor trillingen op te sporen hebben we speciale apparatuur. Dit heet een NVH-kit van Picoscope. De NVH-kit staat voor noice (geluid), vibrations (trillingen) en harshness (hardheid). Hiermee kunnen we dus de hardheid van een bepaalde trilling of geluid meten. En ook kunnen we meten waar dit het hevigst is dus waar het vandaan komt. Omdat het in dit geval gaat om een trilling hebben we alleen het gedeelte nodig om de trillingen te meten.
De eerste stap is het aansluiten van de NVH-kit, dit doen we op het stoelframe en zijn met 3 kanalen gaan meten. Met de 3 kanalen meten we 3 verschillende richtingen van de trilling, de X-as, de Y-as en de Z-as. We gaan dan samen met de klant gaan rijden zodat we het eens konden zijn over welke trilling het gaat. Je wil natuurlijk niet dat jij iets anders voelt als de klant, of het juist helemaal niet voelt en je wel op zoek gaat. Met trillingen is dit meestal niet het geval, die zitten er ook wel echt als een klant dat aangeeft, als is het wel goed om te kijken of jij het ook echt voelt. Dat zoekt wat makkelijker. Maar met geluid komt het wel vaker voor. De klant hoort een geluid en die haalt bij het naar binnen gaan in de garage zijn zonnebril uit het vakje en daarna ga jij rijden en je hoort het geluid niet waar de klant over klaagt, of jij hoort een heel ander geluid wat de klant niet hoort. Daarom is het belangrijk om samen met de klant te rijden om de klacht vast te stellen. Zo kom je nooit voor verrassingen te staan. Het probleem deed zich inderdaad voor tussen de eerdergenoemde snelheden onder die snelheid of erboven was er niets mis met de auto.
Om de meting te beginnen sluiten we de meter aan op de plek waar de klant de klacht voelt. Dit is in de meeste gevallen, en ook deze, meetbaar op het stoelframe. De meeste trillingen zijn namelijk voelbaar in de stoel. Ook trillingen die zich vooral in het stuur zichtbaar maken zijn het best te meten op de stoel. Hier voel je ze namelijk ook en dit is een goed startpunt. Jij weet na dit startpunt wanneer de trilling zich voordoet en hoe hevig hij zich voordoet waarna je daarna kunt gaan zoeken naar de trilling. Een trilling sensor op het stuur heeft niet veel zin aangezien je hem magnetisch moet bevestigen en de meeste sturen, gelukkig, niet van staal zijn.
De sensor wordt op het stoelframe bevestigd en de X-Y-Z as worden gemeten. Deze worden berekend door het programma tot een bepaalde trilling uitgedrukt in de frequentie van de trilling en er komt een waarde te staan in mg. Vooral de waarde in mg geeft de zwaarte van de trilling aan. De waarde in mg is namelijk de waarde die nodig is in mg om de trilling op te lossen. De NVH kit is ook gemaakt om assen mee te balanceren en hierdoor weet je hoeveel gram je moet plakken om de trilling tegen te gaan.
Het programma berekent dit niet zomaar. Om het programma op te starten geef je een aantal waardes in van de auto, dit zijn; je bandomtrek, de eindoverbrenging en hoeveel cilinders de auto heeft. Met een diagnose stekker maakt de kit verbinding met jou auto om daarmee het toerental te bepalen en de rijsnelheid. En doordat je de waardes hebt ingevoerd van de banden, de as en het aantal cilinders kan hij de frequentie van de trilling gelijk gaan zetten met een van die onderdelen. Als je trilling bijvoorbeeld voorkomt bij elke omwenteling van het wiel gaat hij daar de hoogte van de trilling weergeven. Maar komt dit juist voor bij de motor geeft hij het daar weer. Dit geeft je al een eerste indicatie waar je moet gaan zoeken.
De sensor zijn meerdere Piëzo-elementen met daaromheen een vaste behuizing gebouwd. De trilling van de auto wordt doorgegeven aan dit element en de vibratie hiervan wordt omgezet in spanning. Hierdoor meet hij hoe hoog de trilling is en met welke frequentie. Het is belangrijk de sensor goed te monteren, met de schroefdraad naar voren, om de trilling goed op te kunnen sporen.
Tijdens de meting op het stoelframe springt er maar een trilling uit. Een T1 trilling komt neer op een trilling die gelijk is aan de wielsnelheid. Het lijkt in de auto vanaf de achterzijde te komen, dit omdat we het vooral in de rug voelen en niets in het stuur.
We zijn hierna verdergegaan met testen. We hebben de sensor naar links achteren verplaatst. Hier voelen we de training minder heftig bij dezelfde snelheid. Hierna hebben we de sensor naar rechtsachter verplaatst. Hier was de trilling hoger. We hebben dit ook op de vooras gedaan waar de linker vooras ook nog hoog was.
De meting die zowel linksvoor als rechts achter even hoog was.
We hebben de auto op de brug gezet en de auto goed gecontroleerd op spellingen. Er zat nergens spelling op, geen rubbers die droog of versleten waren en de algehele staat was goed. De voorste Hardy schijf is vervangen, de achterste niet. Je kunt zien dat deze ouder is maar nog zeker niet versleten.
We zijn hierna de remschijven gaan meten op slingeren. Deze waren rondom recht. Ook hier zit niets in. Omdat er in de auto niets te vinden is zijn we de wielen en banden gaan controleren met een roadforce balanceer apparaat. Er zaten 2 wielen, het wiel rechtsachter en linksvoor buiten de waarde, maximaal mogen ze 120 zijn en ze waren 130 en 140. Deze wielen hebben we aangepakt door de band te verdraaien. Hierna zaten ze binnen de waardes.
We hebben een proefrit gedaan welke perfect in orde was. Hij rijdt op vlakke weg bij alle snelheden goed. Goed willen we hier wel even bij uitleggen. Wij vinden hem goed en hij zit ruim binnen de marges, echter kunnen we nog wat voelen als we heel goed ons best doen. Na een korte diagnose zijn we erachter gekomen dat dit in de remschijf rechtsvoor zit. Deze heeft een kleine onbalans. De oplossing hiervoor is de remschijven voor en remblokken te vervangen. Echter zou ik eerst graag samen een proefrit maken.
We hebben samen met de klant gereden, de klant was tevreden over de auto dus de remschijven blijven zitten.
